
Digitale hulpmiddelen voor betere kwaliteit van leven
Hoe maak je het leven van mensen met Parkinson aangenamer en veiliger? En hoe kunnen technologische toepassingen hun autonomie en zelfregie versterken? In de Leerwerkplaats APPS werken studenten van diverse opleidingen aan nieuwe digitale hulpmiddelen, zoals een instrument voor spraaktraining of een interactieve muur die spelenderwijs beweging stimuleert. Het is onderdeel van het OpenEducatie-programma van OnePlanet Research Center.
Wereldwijd is Parkinson de snelst groeiende hersenziekte: er zijn ruim 7 miljoen mensen die er mee leven, en dat zal oplopen tot bijna 13 miljoen in 2040. De ziekte uit zich op veel verschillende manieren waardoor gepersonaliseerde behandelplannen nodig zijn. Zo’n 80% van de mensen die met de ziekte leven ervaart bijvoorbeeld slaapproblemen en dat heeft grote invloed op hun functioneren.
In de Leerwerkplaats APPS werken studenten sinds 2019 aan wearables en applicaties die de kwaliteit van leven van mensen met Parkinson en hun verzorgers verbeteren. Dat doen ze onder andere in opdracht van casushouder Liemerije. De zorginstelling zoekt bijvoorbeeld naar nieuwe vormen van feedback om de spraak van mensen met Parkinson te verbeteren, en naar digitale methoden om de symptomen en hun medicatiegebruik te monitoren.
“Ik ben heel enthousiast over deze samenwerking. Er ontstaat echt een lerende gemeenschap. Bij Liemerije willen we heel graag de zorgtechnologie verbeteren en inzetten op de werkvloer. Daar hebben we de studenten en hun innovatieve ideeën en onderzoek hard bij nodig.”
Kirsty Schoenaker, Parkinson Verpleegkundige Liemerije
Van Spraaktrainer tot digitale monitoring van symptomen
De vragen van Liemerije leidden tot diverse projecten en resultaten:
- Studenten Industrieel Product Ontwerpen, Embedded Systems Engineering en Elektrotechniek (HAN) ontwikkelden een tactiele feedbacktoepassing voor de Spraaktrainer. In de huidige versie krijgen gebruikers feedback via een mobiele telefoon, gericht op duidelijk en laag praten. Echter, omdat de toepassing scherm gebaseerd is, moeten gebruikers multitasken, een handeling die te uitdagend is voor mensen met Parkinson. Door tactiele feedback via onder meer licht en geluid kunnen de gebruikers zich echt richten op het trainen van hun spraak.
- Voor de juiste dosering van medicatie is het van belang om mensen met Parkinson periodiek en intensief te monitoren op medicatie-inname en symptomen. Liemerije doet dat nu handmatig en schriftelijk met het instrument ‘Parkinson in Beeld’. Een groep studenten onderzocht de mogelijkheden voor verbetering en digitalisering van het instrument. Ze ontwikkelden een proof of concept van een dashboard. Daarin wordt de visuele weergave van de (slaap)monitoring via de Momo BedSense gekoppeld aan het medicijngebruik via de medicijndispenser Medido.
- Ter voorbereiding op een gesprek met de neuroloog bedacht een groep industrieel productontwerpers (HAN) het spel Puzzelpraat. Het helpt mensen om samen met hun naasten de focus voor dat gesprek te bepalen.
- Een andere groep HAN-studenten ontwikkelde Powermoves, een interactieve muur met sensoren die mensen met Parkinson stimuleert om te bewegen. Eén van de ervaringsdeskundigen in APPS gebruikt de muur om spelenderwijs oefeningen te doen met zijn kinderen. In 2023 mocht het studententeam Powermoves zelfs presenteren op het Parkinson Weekend in Nijmegen.
“Ik vind het heel gaaf om met mijn creatieve denkvermogen een bijdrage te leveren aan de zorg en contact te leggen met zorgmedewerkers en een patiënt. Met hen praten over wat zij nodig hebben, verbreedt mijn horizon.”
Femke Kos, student Communication and Multimedia Design (HAN) en één van de bedenkers van Powermoves
Hoe verder?
In het komende semester ligt de nadruk op het verbeteren van slaap door complementaire zorg en vooral lichttherapie, plus manieren om mantelzorgers daarbij te betrekken. Ook is er aandacht voor het meetbaar maken van de effecten van complementaire zorg en de kwaliteit van slaap, onder andere door middel van smartwatches. Daarnaast werken studenten verder aan de digitalisering van ‘Parkinson in Beeld’ en de koppeling ervan aan het elektronisch cliëntendossier en andere sensoren.
Meedoen?
Wilt u meedoen aan de Leerwerkplaats APPS, als student, docent of casushouder? Neem contact op met Angelique Brinkman, projectcoördinator OpenEducatie bij OnePlanet Research Center.